Başkan Yıldızlı, Grup Başkan Vekili Taşdemir ve meclis üyeleri konuyla ilgili yaptıkları açıklamada şu ifadelere yer verdi; “Kocaeli Büyükşehir Belediye Meclisi’nin Cumhuriyet Halk Partisi grubu olarak toplantılarda defalarca dile getirdiğimiz yanlış uygulamalar, şerh koyduğumuz konular ve usulsüz durumlar bu kez devlet tarafından görevlendirilen müfettişlerin bizzat yaptıkları incelemeler sonucu 2019 Sayıştay Raporu’na yansımıştır. Raporu incelediğimizde ilk olarak Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin 2019 yılı gelir gider bütçesindeki 23 olumsuz tespit göze çarpıyor.
2018’DE DE AYNI USÜLSÜZLÜKLER
2019 yılı bütçesinin tartışıldığı 2018 yılı Aralık ayındaki Büyükşehir Belediye Meclisi’ni kamuoyuna bir kez daha hatırlatmak isteriz. Söz konusu meclis toplantısında yine Sayıştay Raporu’nda tespit edilen usulsüzlükler tartışılmış ve büyükşehre ait taşınmazların kayıtlarda yer almadığı, hesaplamaların yanlış yapıldığı, ihalelerin şeffaf bir şekilde düzenlemediğine dair raporlar hakkında bilgi istemiştik. 2019 yılı bütçesi 3 milyar 390 bin TL olarak belirlenmişti.
DİLE GETİRDİĞİMİZ YANLIŞLARI DEVLET RAPORLAYIP VERDİ
2018 yılı Aralık ayı meclisinde ne söylediysek, hangi usulsüzlüğü dile getirdiysek, bu iş yanlış dediysek 2019 yılı Sayıştay Raporu’nda karşımıza çıktı. 2019 yılı Sayıştay Raporu’nda yer alan “Kurum Mali Tablolarında Yer Alan Taşınmaz Hesaplarının Mevcut Durumu Yansıtmaması” ibaresi Kocaeli Büyükşehir Belediyesinin mali tabloları ile taşınmaz kayıt ve belgelerinin incelenmesinde, mali tablolarda kayıtlı taşınmaz tutarlarının gerçek durumu tam olarak yansıtmadığını açıklamaktadır. 1 yıl önce dile getirdiğimiz yanlışları laf çevirerek ört bas etmeye çalışanların eline devlet yine aynı raporu verdi.
17 YILDIR YÖNETİYORLAR, MUHASEBE SİSTEMİ KURAMADILAR
Belediyenin 250-251 ve 252 no’lu hesapları yıllardır düzenli tutmuyor. Fiili durum ile muhasebe kayıtları çelişiyor. 2017 yılında da yine Sayıştay bu problemi tespit etmiş ve büyükşehri uyarmıştı. Ama hala atılan bir adım yok. Bina kayıtları eksik olunca bunlardan nasıl bir gelir elde edilmiş belli değil. Bu hesabın yanlış olması bilançoyu ciddi anlamda etkilemektedir. 17 yıldır
GEBZE VE BAŞİSKELE BORÇLARINI ÖDEDİ Mİ?
Yine 2019 Sayıştay Raporu’nda denilmektedir ki; “Büyükşehir Belediyesi tarafından Başiskele ve Gebze İlçe Belediyelerine mevzuata aykırı bir şekilde borç verildiği görülmüştür. ” 5216 sayılı Belediye Kanununa göre Büyükşehir belediyesi ilçe belediyelerine borç veremez. Ancak görüyoruz ki Kocaeli Büyükşehir Belediyesi mevzuatı yok sayarak Gebze ve Başiskele’ye borç vermiş. Usulsüz olarak verilen bu borçlar bu iki belediye tarafından geri ödenmiş midir? Bunun cevabını Büyükşehir Belediye başkanımızın açıklaması gerekiyor.
ORTAK PROJE ADIYLA TAŞINMAZLAR PEŞKEŞ ÇEKİLİYOR
Yıllardır Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’ne ait taşınmazların protokol yapılmadan ‘ortak proje’ adı altında iktidara yakınlığıyla nam salmış cemaatlere, vakıflara, derneklere tahsis edilmesine karşı çıktık, bu maddeler önümüze geldiğinde şerh düştük. 2019 Sayıştay Raporu’nda da Kocaeli Büyükşehir Belediyesine ait taşınmazların kamu kurum ve kuruluşlarına tahsisleri sırasında protokol yapılmadığı ibaresi yer aldı.
BÜYÜKŞEHİR PEMBE KÖŞK’TE ENSAR İLE NEYİN ORTAK PROJESİNİ YAPACAK?
Bu aslında güncel bir konu ve sık sık belediye meclislerinde de dile getiriyoruz. Büyükşehir ait bir çok yer maalesef yıllardır ortak proje adı altında dernek ve vakıflara verilmektir. Yapılan bu tahsislerde asla eşitlik ilkesine uyulmuyor. Bunun en son örneğini geçen hafta İzmit’in tarihi binası Pembe Köşkü’n Ensar Vakfı’na ortak proje adı altında adeta peşkeş çekilmesiyle gördük. Büyükşehir Belediyesi Pembe Köşk’te Ensar Vakfıyla ne gibi bir ortak proje yapabilir bir izahatı var mı?
KANUN 25 YIL DİYOR, BÜYÜKŞEHİR ÖMÜRLÜK TAHSİS EDİYOR
Kamuya ait bir yeri bir vakıf veya derneğe verdiğiniz zaman o vakfın o kente bazı değerler katması gerekiyor. Kocaeli büyükşehir verdiği yerlerin takibini bile yapmıyor. Ensar Vakfı bugüne kadar Kocaeli’ye ne katmış? Yine tespit edilen ve önemli olan bir olumsuzluk; Büyükşehir bazı tahsis ettiği yerleri 25 yılın üzerinde bir süreyle vermiş. 5393 Sayılı Kanun’un 75' inci maddesine göre tahsisler 25 yılı aşamaz. Hangi yetkiye dayanarak 25 yıldan uzun bir süre için tahsis edebiliyorsunuz? Dayandığınız yetki saltanat hayaliniz mi? Görev süreniz 5 yıl ama siz kendi malınız gibi kafanıza göre süreler belirliyorsunuz.
RUHSAT ALINMADAN AKARYAKIT İSTASYONLARI MI İŞLETİLİYOR?
Yine Sayıştay Raporu’nda Kocaeli Büyükşehir Belediyesi yetki alanı içinde olup işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan faaliyette bulunan işletmeler olduğu tespit edilmiştir. 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun “Büyükşehir Belediyesinin Görev, Yetki ve Sorumlulukları” başlıklı 7’nci maddesi’ne göre; Birinci Sınıf Gayri Sıhhi Müesseseler ile Akaryakıt, LPG, LNG istasyonları ve sınıfına bakılmaksızın Büyükşehir Belediyesi tarafından işletilen işyerlerine “İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı” verme yetkisi Büyükşehir Belediye Başkanlığına verilmiştir.
RUHSATSIZ İŞLETMELERE İZİN Mİ VERDİNİZ?
Yani Sayıştay diyor ki Büyükşehir Belediyesi’nin muhtemelen akaryakıt istasyonu ruhsatı vermediği bazı işletmeler keyfince faaliyetlerini sürdürüyor. Dükkanına yük indirip bindiren esnafa 10 dakika mühlet bile tanımayan, esnafın kaldırım işgaline göz açtırmayan, en ufak bir yanlış uygulamaya anında müdahale eden Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin aynı şekilde ruhsatsız çalışan işletmeler içinde bir an önce gereğini yapmasını istiyoruz.
PARKOMAT DEVREDİLEMEZ İHALEYE ÇIKAR
Yine sürekli olarak anlatmaktan dilimizde tüy biten parkomat işletmesi Sayıştay Raporu’na girdi. Sayıştay Raporu der ki: “Yol Kenarı Ve Meydanlardaki Park Yerlerinin İhalesiz Bir Şekilde Belediye Şirketine Devredilmesi Belediyenin, yol kenarı ve meydanlardaki park yerlerinin (parkomat) işletmesini 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine tabi olmaksızın belediye meclis kararıyla belediye şirketine devrettiği görülmüştür.” Yani bu işlem belediyenin kararıyla devir usulüyle değil, açık ihale usulü ile yapılmalıdır.
GELENEKSEL PAZARLIK USULÜ İHALE İLE ADRESE TESLİM
Tespit edilen önemli olumsuzluklardan biri de, sürekli pazarlık usulü ile ihale yapılması. Yani Sayıştay diyor ki; Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Pazarlık Usulü ile ihaleleri gelenek haline getirmiş. Kocaeli Büyükşehir Belediyesinin özellikle Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı ile Gençlik ve Spor Daire Başkanlığı Basın Yayın, Fen İşleri, Yapı Kontrol ve Zabıta Dairelerinde mal ve hizmet alımları temel ihale usulleri yerine, 4734 sayılı Kanun’un 21’inci maddesinin (f) bendine göre pazarlık yöntemi ile gerçekleştirildiği görülmüştür. Sayıştay raporunda 4734 sayılı Kanun'un 21’inci maddesinin (b) bendine göre "Pazarlık Usulünün sıklıkla kullanıldığı anlaşılmıştır” ifadesini kullanıyor. Pazarlık usulü ile ihale yapmanız için o kentte sel, deprem veya buna benzer felaketler olduğu olması gerekir, o zaman mecbur kalıp pazarlık usulünü seçebilirsiniz. Bu konuyu yıllardır her fırsatta dile getiriyoruz. Açık ihale yapılması gerekirken, adrese teslim ihale vermekten vazgeçin.
YURTDIŞI MASRAFLARI FİRMAYA YIKILDI
Sayıştay Raporu’nda yer alan “Yapım İşi Kapsamında Belediye Personelinin Yurt Dışına Gönderilmesi” konusuna gelirsek, 2019 yılında Gebze-Darıca metro projesi ile ilgili büyükşehre çalışan 41 personel Almanya’nın Berlin kentinde yapılan bir fuara gönderilmiş. Burada Sayıştay’ın yaptığı tespiti aynen sizlere aktarmak istiyoruz; “Kurumların kendi görev alanlarına girmek şartıyla dünyanın çeşitli ülkelerinde düzenlenen fuar ve benzeri organizasyonlar ile teknik incelemelere personel görevlendirmelerinde herhangi bir engel bulunmamakta olup bu fuar ve benzeri organizasyonlara/teknik tanıtımlara katılacak olan personelin masraflarını kendi bütçelerinden ödeme imkânları zaten bulunmaktadır. Bu masrafların birim fiyata dâhil edilmiş sayılması, ihale bedeline, tespit edilemeyen bir yük getirmekle birlikte ihaleye teklif veren istekliler açısından saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi ve güvenirliği de olumsuz etkileyebilecektir” Yani Sayıştay der ki; belediye kendi personelinin yurtdışı masraflarını ihale verdiği firmaya yıkamaz.
ÖZEL KALEM KADROSUYLA YAPILAN ATAMALARI AÇIKLAYIN
Sayıştay Raporu’nda yer alan bir diğer tespit, “Mevzuatın Amacına Aykırı Olarak Özel Kalem Müdürlüğü Kadrosuna Atamalar Yapılması” oldu. Artık alıştık mı, alıştırıldık mı dersiniz adını siz koyun. Diplomalı gençler işsizken, vatandaş yoksullukla boğuşurken, halka kuru ekmek buluyorlarsa aç değillerdir gözüyle bakanların diplomasız sarayda bile 4 maaş alarak çalıştığı bir dönemde tabi ki devletin kendi rapor etmesine rağmen yıllardır büyükşehirde de süren usulsüz memur atamalarını, özel kalem üzerinden yapılan kadrolaşmaları bir gün Kocaeli halkına çıkıp bütün yürekliliğinizle açıklamanızı bekliyoruz.
ATAMALARDA USULSÜZLÜK LİSTESİ UZUN
Bunların dışında “Yapım İşlerinde Süre Uzatılması”, “Yapım İşlerinde Sözleşme İle İstenen Teknik Personelin Zamanında İş Başında Bulunmaması”, “Unvan Değişikliğine Tabi Olan Kadrolara Yapılan Bazı Atamaların Mevzuat Hükümlerine Aykırı Olarak Gerçekleştirilmesi” ve bu vesile ile de Sayıştay, Belediye'ye devir yoluyla gelen personel ile diğer kurumlardan naklen atanan personelden ilk atamaları bulgumuzda belirtilen mevzuat hükümlerine uygun olmayanların mevcut atamalarının iptal edilmesi gibi çeşitli konulardaki usulsüz durumları tespit etmiştir.
BELEDİYENİN FAİZ GELİRLERİ
Son olarak Sayıştay’ın faiz ile ilgili yaptığı tespiti açıklamak istiyorum. Raporda yer alan “Vadeli Mevduat Faiz Gelirlerinin Net Tutar Üzerinden Muhasebeleştirilmesindeki Sıkıntılar” tespitine göre belediyenin bankalardaki mevduat hesaplarından elde etmiş olduğu faiz gelirleri net tutar üzerinden muhasebeleştirilmiş. Yani ne demek, büyükşehrin kasasında çok fazla para var. Para olmasa mevduat faizi olur mu ? Olmaz. Bu kayıt doğru tutulmadığı için yaklaşık 533 bin TL eksiklik görünüyor. Bu da şu anlama geliyor. Gelirler eksik gösterilmiş. Hal böyle olunca gelir ve gider doğru hesaplanmamış oluyor.
ROTASIZ GEMİNİN BİLANÇOSU
Ne yazık ki Kocaeli Büyükşehir Belediyesinin 2019 yılı Sayıştay Raporu’ndan da anlaşılacağı üzere pusulasız ya da bozuk pusula ile yola çıkıldığında gidilecek yön ve yer belli olmadığından nereye varılacağı da belirsizdir. Rotasını bilmeyen gemiye hiç bir rüzgardan fayda gelmez. Makro düzeyde rotayı çizebilmek düzeltici kararları zamanında etkinlikle alabilmek için istatistiksel verilerin gerçekçi olması resmi mercilerin yayımladığı verilerin güvenilir olması gerekir. Eksik verilerle makyajlanmış bilançolarla, rota belirlemek mümkün değildir.
YORUMLAR